Na początku istniał tylko Nun — bezkresny, mroczny ocean chaosu. Nie było jeszcze nieba, ziemi, ludzi, ani bogów. Wszystko było pogrążone w milczeniu i bezruchu.
W tym pierwotnym bezładzie Atum, Jedyny, powstał sam z siebie. Nie miał matki ani ojca. Był pełnią, zawierającą w sobie wszystko, co miało powstać. Wyłonił się z Nun, stojąc na pierwotnym kopcu — benbenie, który wyłonił się z wód jako pierwszy ląd.
„Ja jestem tym, który istniał samotnie. Sam się stworzyłem, gdy jeszcze nie było nieba, gdy nie było ziemi, gdy nie istniały żadne stworzenia.”
(Teksty Piramid, formuła 600)
Atum, pełen mocy, zapragnął stwarzać. Z siebie samego zrodził dwoje pierwszych bogów:
- Szu, pana powietrza i oddechu życia
- Tefnut, panią wilgoci i równowagi
„Atum splunął i stworzył Szu, wypluł Tefnut — z jego ust i nasienia powstali.”
(Teksty Piramid, formuła 527)
Atum kochał swe dzieci, ale pewnego dnia zniknęły w pierwotnych wodach. Zrozpaczony, wysłał swe Oko — boską siłę widzenia — by je odnalazło. Gdy powróciły, Atum zapłakał z radości. Łzy spadające na ziemię stworzyły ludzkość.
„Z moich łez zrodzili się ludzie.”
(Teksty Trumienne, zaklęcie 76)
Szu i Tefnut zrodzili kolejne bóstwa:
- Geb — Ziemię
- Nut — Niebo
Geb i Nut byli spleceni w miłosnym uścisku, niebo i ziemia złączone bez przerwy. Ale Atum rozkazał Szu, by rozdzielił ich, tak by Nut stała się sklepieniem nad głową, a Geb — ziemią pod stopami. Tak powstała przestrzeń świata.
Z ich zjednoczenia zrodzili się bogowie:
- Ozyrys — pan życia i śmierci
- Izyda — matka magii
- Set — pan burzy i chaosu
- Nephthys — strażniczka zmierzchu
Oni zaś stali się strażnikami ładu, życia, śmierci i odrodzenia. Tak powstała Wielka Enneada — dziewięć bóstw, które rządzą światem.
Mit ten nigdy nie występuje w całości jako spójna narracja w jednym źródle — był przekazywany w formie fragmentów, hymnów, formuł magicznych, inskrypcji rytualnych. Egipcjanie często łączyli różne kosmogonie lokalne (np. z Hermopolis czy Memfis), więc mit Atuma mógł współistnieć z innymi wersjami (np. z Ptah czy Nunem jako stwórcami).